Profiel

Leraar, mentor, trainer, ontwikkelaar, vragensteller. Wil altijd weten wat eronder ligt: waarom dit, waarom zo, wat drijft mensen?

Op mijn dertigste kwam ik uit de bouw in het onderwijs terecht, en vanaf de eerste dag heb ik mij verbaasd. Waarom doen wij wat we doen, en waarom doen leerlingen bijna altijd wat wij zeggen? Motivatie van leerling, van docent, van klassen, van teams, hoe werkt dat? Wat willen we eigenlijk dat zij leren, zelfstandigheid of volgzaamheid? Wat maakt dat zij dingen willen of niet willen? Wat drijft hen? Waarop drijven zij? Studie van dit onderwerp en ervaring hebben mij inmiddels geleerd dat het antwoord op deze vraag per persoon, per groep, per school, verschillend is. Als er een vraag is, past daar nooit één uniform antwoord op. En zelfs al zou het antwoord passen, het wordt niet geaccepteerd zolang de vraag niet is gehoord.

Als je regelmatig de vraag stelt wat je werkelijk belangrijk vindt, wat je echt wilt bereiken in je leven en in je school, en dan een stap achteruit neemt en kijkt hoeveel van wat je doet wordt bepaald door de macht der gewoonte of door een systeem, en hoeveel door je echte overtuiging, dan maak je de kracht van het zelfstandig denken sterker dan de macht der gewoonte. En ik denk dat precies dat het allerbelangrijkste voorbeeld is dat wij kunnen geven. Ik geloof in de kracht van integriteit, van de enkele, open agenda. Als je echt iets wilt bereiken kun je dat, juist in het onderwijs, alleen doen door daar het voorbeeld van te geven en te zijn, door congruentie, door vertrouwen, eerlijkheid en bezieling. Dat zijn de dingen die je overdraagt door ze voor te doen, door ze te hebben en te tonen. Met dwang of manipulatie krijg je misschien eerst wel het gewenste resultaat, maar je zult moeten blijven manipuleren of dwingen om het te behouden.

Wat de leerling bijblijft van zijn leraar is niet in de eerste plaats de overgedragen kennis, maar de manier waarop deze is overgedragen. Er wordt gezegd dat wij bewust onderwijzen wat wij weten, maar onbewust onderwijzen wie wij zijn. Ik denk dat we dit inzicht kunnen gebruiken door er meer en bewuster ruimte voor te maken in de school, en ons ook bewuster af te vragen wat wij werkelijk belangrijk vinden om over te dragen.